του Χρήστου Μαζανίτη
Η «βόμβα» που έσκασε χθες βράδυ (ώρα Ελλάδας) κάθε άλλο παρά κεραυνός εν αιθρία ήταν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εδώ και καιρό προϊδεάσει για το τι πρόκειται να συμβεί. Και για να ακριβολογούμε, στο enikos.gr ήμασταν σε εγρήγορση εδώ και μήνες ότι κάτι δρομολογείτο, όπως αναφέραμε και στο δημοσίευμα της 14ης Ιανουαρίου, με τίτλο «Στην Ελλάδα τα "τουρκικά" F-35; - Όλο το παρασκήνιο».
Για να μπορέσει κάποιος να κατανοήσει τον τρόπο που κινείται η Αμερική θα πρέπει να έχει κατά νου πρώτα απ’ όλα την νομοθεσία, η οποία δένει τα χέρια πολλές φορές στην επιτάχυνση των εξελίξεων των διπλωματών αλλά ταυτόχρονα επισφραγίζει με ισχυρούς δεσμούς όποιες αποφάσεις λαμβάνονται. Τι αποτέλεσμα έχουν αυτά; Την σταθερότητα στις σχέσεις και τις συμφωνίες καθώς και την προσήλωση σε μια πολιτική ότι ο λόγος είναι… συμβόλαιο, για να χρησιμοποιήσουμε μία πιο προσφιλή περιγραφή.
Έτσι, λοιπόν, το νέο αμυντικό νομοσχέδιο που καταθέσαν οι γερουσιαστές Ρόμπερτ Μενέντεζ και Μάρκο Ρούμπιο, με τον τίτλο «Νόμος περί άμυνας και διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης ΗΠΑ-Ελλάδας 2021» φιλοδοξεί να οικοδομήσει πάνω στη δυναμική που δημιούργησε ο νόμος East Med Act και προβλέπει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας αλλά και για την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Εδώ υπάρχει μία πολύ ενδιαφέρουσα σημείωση: Ζητείται η στήριξη στο σχήμα 3+1, Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ + ΗΠΑ και ζητείται η επέκταση του και σε άλλους τομείς συνεργασίας.
Δύο τινά προκύπτουν από αυτό:
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο ότι μπαίνει οριστικό τέλος στο μονομερές εμπάργκο όπλων από τις ΗΠΑ και η άμεση στήριξη των κυπριακών Ενόπλων Δυνάμεων, συνεπώς και η σταθερότητα στην λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και δη της κυπριακής ΑΟΖ.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα ότι μπαίνει στο κλειστό κλαμπ των χωρών που στηρίζει ένθερμα η αμερικανική πολιτική, όπως συμβαίνει με το Ισραήλ. Με ότι συνεπάγεται για την διάθεση κατά προτεραιότητα του πλεονάζοντος στρατιωτικού υλικού αλλά και την παροχή επιπλέον βοήθειας – όπως η χρηματοδότηση με επιπλέον 25 εκατ. / έτος για 5 χρόνια (2022-2026) για την απόσυρση ρωσικής προέλευσης στρατιωτικού υλικού. Αυτό σημαίνει ότι οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις πλέον θα συνεργάζονται στενά με τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και η ομοιοτυπία είναι απαραίτητη ώστε οι δύο στρατοί να «μιλούν» την ίδια γλώσσα, σε όλα τα επίπεδα.
Το μεγάλο ερώτημα, όμως, που σκόρπισε χαρά στους κόλπους της Πολεμικής Αεροπορίας, είναι τη γίνεται με τα F-35.
Η ρητή αναφορά άμεσης έγκρισης της πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα, φούντωσε εκ νέου τη συζήτηση για την παραχώρηση των 8 «τουρκικών» F-35, τα οποία όμως έχουν περάσει ήδη προς χρήση στην υπηρεσία της USAF.
Η ένταξη του νέου τύπου μαχητικού στους κόλπους της Πολεμικής Αεροπορίας δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει με συνοπτικές διαδικασίες – όπως για παράδειγμα με τα Rafale – αφού αποτελεί ένα εντελώς διαφορετικής φιλοσοφίας μαχητικό, που θα χρειαστούν γενναίες επενδύσεις για την υποστήριξή του. Επενδύσεις οι οποίες για να αποδώσουν θα πρέπει να συνοδευτούν από την ένταξη τουλάχιστον 2 μοιρών. Είναι οι οικονομίες κλίμακος, που γνωρίζουν καλά τα οικονομικά κλιμάκια ότι πρέπει να επιτευχθούν ώστε να μην οδηγηθεί η επένδυση στην απαξία λόγω υψηλού κόστους.
Πότε και πώς μπορούν να ενταχθούν στην Πολεμική Αεροπορία; Εάν υπάρχουν οι διαθέσιμοι πόροι... χθες! Μόνο που η περίπτωση ενός μαχητικού 5ης γενιάς είναι εξαιρετικά πιο πολύπλοκη, ειδικά όταν απαιτούνται υποδομές υποστήριξης που θα πρέπει να δημιουργηθούν από το "μηδέν". Κι εδώ έρχεται το ζήτημα της χρηματοδότησης, που επίσης ρητά αναφέρεται στο προς ψήφιση νομοσχέδιο.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ρητή αναφορά για συγκεκριμένη παρτίδα μαχητικών F-35 (των άλλοτε τουρκικών), που ζητείται να εισέλθουν στην υπηρεσία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, υποκρύπτει ένα ευρύτερο σχέδιο, το οποίο δεν υπάρχει περίπτωση να δοθεί στη δημοσιότητα, ωστόσο φωτογραφίζει τις πραγματικές προθέσεις των ΗΠΑ για την Ελλάδα και τον ρόλο που επιθυμούν να διαδραματίσει στην ευρύτερη περιοχή.
Θα πρέπει να επισημανθεί, πάντως, η εκκωφαντική σιωπή του ΓΕΕΘΑ στις εξελίξεις, η οποία από έμπειρους αναλυτές μεταφράζεται ως προπομπός εξελίξεων.
